Działalność gospodarcza czy spółka z o.o.? Zmiany w obliczu Polskiego Ładu

Działalność gospodarcza czy spółka z o.o.?
Zmiany w obliczu Polskiego Ładu

Od czasu ogłoszenia Polskiego Ładu – nazywanego także Nowym Ładem lub Nowym Polskim Ładem – czyli programu społeczno-gospodarczego przedstawionego przez rząd, przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) zaczęli głowić się, w jaki sposób planowane przepisy wpłyną na ich sytuację związaną ze zobowiązaniami względem urzędu skarbowego i ZUS-u. Wiele osób prowadzących własny biznes zaczęło zastanawiać się, czy korzystniejszym rozwiązaniem nie byłaby zmiana dotychczasowej formy prowadzenia działalności na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Czy faktycznie korzyści przeważają nad kosztami? Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu.

Co Polski Ład oznacza dla przedsiębiorców?

W swoim podstawowym założeniu Polski Ład wiąże się z wprowadzeniem korzystnych zmian podatkowych, które dotyczą także przedsiębiorców. Jest to przede wszystkim wprowadzenie wyższej kwoty wolnej od podatku – w 2021 roku wynosiła ona 8 tysięcy złotych, po zmianach jest to 30 tysięcy złotych. Oznacza to, że przedsiębiorca zapłaci podatek dochodowy po przekroczeniu dochodów w wysokości 2,5 tysiąca złotych miesięcznie. Drugą zmianą jest podwyższenie progu podatkowego z obecnych około 85 tysięcy złotych do 120 tysięcy złotych rocznie, co dotyczy jednak tylko nielicznych przedsiębiorców wybierających skalę podatkową. Niestety jest i druga strona medalu, związana ze składką zdrowotną, która – inaczej niż w roku 2021– nie jest odliczana od podatku. W 2021 była ona płatna w wysokości 9% podstawy (wynoszącej około 4242 złotych), a odliczana w wysokości 7,75% podstawy. W 2022 uległo to zmianie – przedsiębiorca wybierający podatek liniowy zapłaci 4,9% podstawy, którą stanowi dochód z działalności gospodarczej, jednak nie mniej niż 9% minimalnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie minimalne, na bazie którego obliczana jest składka, wynosi obecnie 3010 złotych, w związku z czym minimalna kwota składki zdrowotnej to około 271 złotych. Składka minimalna obowiązuje dla miesięcznych dochodów w przedziale od 0 do 5510 złotych. Dalej wzrasta – przykładowo, przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym, zarabiający 8 tysięcy złotych miesięcznie, zapłaci 392 złote, przy 12 000 złotych – 588 złotych, zarabiając 15 000 złotych – 735 złotych, 25 tysięcy złotych – 1225 złotych, z kolei przy 35 tysiącach złotych przychodu – aż 1715 złotych. To wszystko oznacza, że w sumie – mimo korzyści podatkowych – przedsiębiorcy mogą ostatecznie zapłacić więcej na rzecz państwa, niż przed wprowadzeniem zmian.

Spółka z o.o. – formalności i zobowiązania

W związku z planowanymi zmianami wielu przedsiębiorców wpadło na pomysł, by w miejsce prowadzonej działalności założyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Czy jest to opłacalne? Na początek trzeba wspomnieć, że spółka z o.o. wiąże się z dużo większą liczbą formalności, niż działalność. Samo jej założenie wymaga sporządzenia umowy (do jej zawarcia wystarczy tylko jedna osoba) i dokonania zgłoszenia do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Należy także wnieść kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 5000 złotych. To wszystko nie jest jednak największym problemem, istnieją bowiem inne powinności i ograniczenia związane z samym prowadzeniem spółki. Po pierwsze, nie można dowolnie wpłacać i wypłacać pieniędzy z konta firmowego, jak to jest w przypadku działalności – każda operacja musi być ewidencjonowana. Dochód spółki opodatkowany jest podatkiem dochodowym od osób prawnych, z kolei wypłata pieniędzy – podatkiem dochodowym od osób fizycznych, możemy zatem spotkać się z podwójnym opodatkowaniem.

Korzyścią jest jednak fakt, że wspólnicy spółki nie odpowiadają za jej zobowiązania własnym majątkiem, jak w przypadku JDG. Kolejne schody to księgowość – w
przypadku działalności mamy do wyboru kilka prostych form (w zależności od rodzaju prowadzonego biznesu – księga przychodów i rozchodów, ryczałt, karta podatkowa), z kolei w spółce z o.o. musimy prowadzić tak zwaną pełną księgowość, która jest dużo bardziej pracochłonna i kosztowna. Wreszcie, spółka z o.o. oznacza konieczność sporządzania sprawozdania finansowego po zakończeniu każdego roku obrachunkowego.

Opodatkowanie i składka zdrowotna w spółce z o.o.

Wróćmy jednak do meritum, czyli do tego, czy spółka z o.o. bardziej niż działalność opłaca się pod względem podatków i ZUS-u. Podstawowa stawka podatku
dochodowego od osób prawnych (CIT) w spółce z o.o. wynosi 19%, ale jeśli spółka ma status małego podatnika, czyli jej roczny przychód w poprzednim roku
podatkowym nie przekroczył 2 milionów euro, bądź dopiero rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej, może skorzystać z obniżonej stawki w wysokości 9%.
Przychodu w podobnej wysokości nie osiąga zdecydowana większość obecnych mikroprzedsiębiorców. Niezależnie od tego, wspólnicy spółki wypłacający zyski
zobowiązani są do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie ze stawką 19%, co oznacza, że efektywne opodatkowanie w przypadku spółki będącej
małym podatnikiem wynosi nieco ponad 26%. Warto dodać również, że od 2021 roku obowiązuje rozwiązanie zwane „estońskim CIT-em", które zakłada odejście od
opodatkowania dochodu rozumianego jako różnica pomiędzy przychodami i kosztami na rzecz podatku od wypłaty zysku przez wspólnika. Dla małych podatników
efektywne opodatkowanie w tym modelu do końca 2021 roku wynosiło 25% (lub 20% przy zwiększonych nakładach inwestycyjnych). Natomiast po wprowadzeniu
Polskiego Ładu dla małych podatników wyniesie ono w tym modelu 20% niezależnie od nakładów. Co jednak ze składką zdrowotną, która spędza sen z powiek
mikroprzedsiębiorcom analizującym założenia Polskiego Ładu? Otóż w przypadku wspólników wieloosobowej spółki z o.o. nie trzeba płacić jej wcale (warto jednak
wykupić ją indywidualnie, by zachować ubezpieczenie zdrowotne), zaś w przypadku jednego tylko wspólnika po wprowadzeniu nowych przepisów wzrośnie ona jedynie nieznacznie. Dodatkową korzyścią dla spółek z o.o. jest brak tak zwanej daniny solidarnościowej, której podlegają dochody z JDG (jednak tylko takich, które przekroczyły sumę przychodów w wysokości miliona złotych). 

Czy warto zamienić działalność na spółkę?

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe argumenty, można powiedzieć, że założenie spółki z o.o. w miejsce działalności gospodarczej jest korzystne przy wyższych
dochodach, oznaczających konieczność opłacania wysokiej miesięcznej składki zdrowotnej. Mniej zarabiający przedsiębiorcy nie odczują aż tak bardzo negatywnych
zmian wynikających z założeń Polskiego Ładu, nie ma więc potrzeby, aby decydowali się na zmianę wiążącą się z podwyższonymi kosztami prowadzenia księgowości oraz innymi formalnościami. Warto dokładnie wszystko policzyć i zastanowić się, jaka forma prowadzenia biznesu najbardziej nam się opłaca – zarówno pod kątem
finansowym, jak i pod względem nakładów pracy i innych uwarunkowań prawnych.