Kontrowersje przy ustalaniu stażu pracy do wypowiedzenia w sytuacji zawarcia umowy od 22 lutego 2016 r.

Od 22 lutego 2016 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy Kodeksu pracy, które wprowadziły obszerne zmiany w zasadach zawierania umów czasowych dotyczących liczby umów o pracę na czas określony oraz długości okresu ich wypowiedzenia. Od chwili wejścia w życie, nowelizacja budzi wiele kontrowersji, choć jej głównym celem jest wzmocnienie pozycji pracownika oraz ustabilizowanie rynku pracy.

Zasada 33 i 3, czyli ograniczenie czasu trwania oraz limit liczby umów na czas określony

Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie będzie mógł przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie będzie mogła przekraczać trzech (Art 25¹, § 1).

Zawieranie umów o pracę na czas określony, przed wejściem zmian w ustawie z 22 lutego 2016 roku, było w Polsce mocno nadużywane. Przepisy poprzedzające nowelizację nie określały limitu czasu trwania umowy o pracę na czas określony. Z mocy prawa trzecia umowa stawała się umową na czas nieokreślony, jeżeli nie został przekroczony 1 miesiąc pomiędzy następującymi po sobie umowami. W związku z tym pracodawcy bardzo często zawierali umowy na wiele lat i wprowadzali dłuższe niż miesięczne przerwy między kolejnymi z nich.

Obecnie maksymalny czas zatrudnienia na podstawie umów na czas określony wynosi 33 miesiące i jest on niezależny od długości przerw pomiędzy ich zawarciem. W przypadku, gdy dojdzie do podpisania czwartej umowy o takim charakterze lub zostanie przekroczony okres 33 miesięcy, umowa automatycznie przekształca się w umowę o pracę na czas nieokreślony, o czym mówi dokładnie paragraf 3 artykułu 25¹ KP:

Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie takiej umowy (umów) będzie dłuższy niż 33 miesiące lub jeżeli liczba zawartych umów będzie większa niż 3, to uważać się będzie, że pracownik, odpowiednio od dnia następującego po upływie tego okresu lub od dnia zawarcia czwartej umowy na czas określony, jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Zmiany w ustalaniu okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony

To, co w nowych przepisach, obowiązujących od 22 lutego 2016 roku, budziło jednak największe wątpliwości, a tym samym kontrowersje, to zmiany dotyczące zniesienia dotychczasowych zasad wypowiadania umów na czas określony. Podobnie, jak to wygląda w przypadku umów bezterminowych, okres wypowiedzenia w sytuacji umów na czas określony jest uwarunkowany okresem zatrudnienia u danego pracodawcy. Po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu Pracy, okresy wypowiedzenia umów na czas określony i nieokreślony wynoszą:

• 2 tygodnie - jeżeli pracownik był zatrudniony mniej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc - jeżeli pracownik był zatrudniony minimum 6 miesięcy,
• 3 miesiące - jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy minimum 3 lata.

W sytuacji wypowiadania umowy na czas określony, która była zawarta przed wprowadzeniem nowelizacji na okres dłuższy niż 6 miesięcy, w której zastrzeżono możliwość wypowiedzenia z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia stosować należy okresy wypowiedzenia, o których mowa w przepisach art. 36 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.

Ustalając długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie nowelizacji, których wypowiedzenie następuje od dnia wejścia w życia zmiany ustawy, nie uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, mających miejsce przed dniem 22 lutego 2016 roku. W świetle przepisów, przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia, będzie brany pod uwagę tylko okres zatrudnienia u danego pracodawcy, począwszy od dnia wejścia w życie zmiany ustawy.

Kontrowersje wokół nowelizacji Kodeksu Pracy z dnia 22 lutego 2016r.

Celem wprowadzenia zmian w Kodeksie w pracy, o których mowa w ustawie z dnia 22 lutego 2016 roku, jest niewątpliwie wzmocnienie pozycji pracownika, a tym samym wprowadzenie stabilizacji na rynku pracy. W świetle starych przepisów pracodawcy zawierali umowy na okres 5 czy 10 lat oraz wprowadzali dłuższe niż miesięczne przerwy między kolejnymi z nich, dzięki czemu skutecznie omijali konieczność sporządzenia umowy bezterminowej z zatrudnionym.

Ponadto, według starych przepisów, umowę o pracę na czas określony można było wypowiedzieć tylko wtedy, gdy była zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, a w jej treści uwzględnione zostały odpowiednie postanowienia. Wtedy okres wypowiedzenia wynosił 2 tygodnie, bez względu na długość okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. W konsekwencji, zarówno pracownika zatrudnionego na 8 miesięcy, obowiązywał taki sam okres wypowiedzenia, jak w przypadku pracownika z 8-letnim stażem pracy.

Nowelizacja z dnia 22 lutego 2016 r. budziła więc największe kontrowersje wśród pracodawców, którzy zostali zmuszeni do wydłużonego okresu wypowiedzenia umów. Z kolei pracownikom nowe przepisy przyniosły większą stabilizację zatrudnienia, zwłaszcza gdy zawarli umowę na czas określony na wiele lat.