Odwołanie pracownika z urlopu: czy szef zwróci koszty za niewykorzystany wypoczynek?

Prawo pracy jest rozumiane jako zbiór przepisów kodeksu pracy oraz przepisów ustaw w innych aktach, mówiących o prawach i obowiązkach w relacjach pracodawca - pracownik. Nieznajomość przysługujących praw może zaszkodzić obu stronom, dlatego tak ważna jest znajomość przepisów, które ustalają ich zobowiązania względem stosunku pracy. 

Jakie masz prawa według art. 167?

Każdy pracownik jest świadomy tego, że przysługuje mu urlop. Powinien być on wykorzystywany corocznie oraz nieprzerwanie, czyli za jednym razem. Dzięki odpowiedniemu, pisemnemu wnioskowi wystosowanemu przez pracownika, istnieje możliwość rozdzielenia urlopu, jednak jedna z jego części powinna być nie krótsza niż czternaście dni. Istnieje jednak jeden wyjątek od reguły, a mianowicie art. 167 kodeksu pracy, wedle którego pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że pracodawca wymaga niezwłocznego stawienia się w pracy danego pracownika.

Żaden pracodawca nie może tego jednak zrobić bez podania przyczyny. Art. 167 mówi bowiem o tym, że odwołanie pracownika może nastąpić jedynie wówczas, gdy obecności pracownika wymagają okoliczności, które nie zostały przewidziane w chwili rozpoczynania przez niego urlopu. A więc, po pierwsze - za danego pracownika nie można wyznaczyć żadnego zastępstwa, ponieważ jego unikalne umiejętności lub kwalifikacje upoważniają tylko jego do wykonania danego zadania. Po drugie - okoliczności, podczas których zaistniało dane zadanie, muszą być nieznane w chwili, w której pracownik zaczynał urlop. Jeśli zatem szef choćby podejrzewał, że takie okoliczności mogą mieć miejsce i mimo tego udzielił pozwolenia na urlop wypoczynkowy, nie może on odwołać pracownika z urlopu. Okolicznościami nieprzewidzianymi mogą być na przykład: kontrola zewnętrzna lub konieczność skorygowania dokumentacji księgowej.

Ponadto, dalsza część art. 167 mówi o tym, że pracodawca ma obowiązek pokryć koszty, które poniósł pracownik w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu. W przypadku odbywania urlopu poza miejscem zamieszkania pracownik może starać się o zwrot pieniędzy za poniesione koszty - na przykład za koszt przejazdu powrotnego lub koszt zakwaterowania i wykupionych wycieczek. Jeśli nie nastąpi pokrycie tych kosztów przez pracodawcę, pracownik ma prawo odwołać się do sądu pracy. Czasem można również starać się o zwrot kosztów, które poniosła cała rodzina podróżująca z danym pracownikiem.

Jak upewnić się, że odwołanie z urlopu jest zgodne z prawem?

W przepisach nie jest jednak sprecyzowane, w jakiej formie powinno zostać przeprowadzone odwołanie pracownika z urlopu. Ważne jednak, by komunikacja okazała się płynna, a pracownik zapoznał się z treścią odwołania. Pracodawca powinien wziąć też pod uwagę czas na powrót pracownika i zawiadomić go na tyle wcześnie, by miał on możliwość stawienia się w pracy w terminie. Jeśli jednak pracodawca nie będzie mógł nawiązać kontaktu z pracownikiem, nie będzie też w stanie odwołać go z urlopu.

Gdy pracodawca przekaże pracownikowi odwołanie z urlopu, należy upewnić się, że przyczyną jest brak możliwości zastąpienia pracownika lub sytuacja, o której wystąpieniu pracodawca nie wiedział w chwili rozpoczynania przez danego pracownika urlopu. Pracownik powinien stawić się w pracy niezwłocznie, gdyż w przeciwnym razie może mu grozić wydalenie z pracy. Nawet w przypadku bezprawnego odwołania (niezgodnego z art. 167 kodeksu pracy), bezpieczniej jest dochodzić swoich praw po powrocie. Jeśli okaże się, że przerwanie urlopu było nieuzasadnione i niezgodne z prawem, pracownik może domagać się pełnego odszkodowania związanego z utratą wypoczynku.

Nieuzasadnione i częste odwoływania z urlopu mogą być również podstawą do rozwiązania umowy o pracę przez pracownika z winy pracodawcy. Gdy pracodawca celowo i złośliwie odwołuje pracownika z urlopu kilkukrotnie, można przyjąć, że nie spełnia zasad bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, które mówią o tym, że każdemu pracownikowi należy zapewnić odpowiedni wypoczynek, by zregenerował siły umysłowe i fizyczne. Jeśli natomiast pracodawca dopełni wszelkich zobowiązań, a pracownik mimo wszystko odmówi powrotu do pracy, pracodawca może wymierzyć karę porządkową lub rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia (w trybie dyscyplinarnym).

Sprwadź poprzednik artykuł:

Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?