Podatek VAT z tytułu importu towarów

Ustawa o VAT stanowi podstawowy akt prawny, regulujący obowiązki w VAT odnośnie importu towarów.  W świetle artykułu 2 punktu 7 tej ustawy import to nic innego, jak przywóz towarów z państwa trzeciego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Przy czym, od razu należy nadmienić, że w świetle ustawy o VAT importem nie można nazwać nabycia i przywozu towaru w ramach Unii Europejskiej. W takiej sytuacji mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów. 

Definicja towaru oraz podatnicy VAT z tytułu importu towarów

Prawo podatkowe zawiera definicję towarów, zgodnie z którą uznaje się za nie wszelkie rzeczy ruchome, jak i wszystkie postacie energii, grunty, budynki i budowle oraz ich części, które są przedmiotem czynności, podlegających podatkowi od towarów i usług, wymienionych w klasyfikacji na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

Do podmiotów, na których ciąży obowiązek podatkowy w imporcie towarów, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT, zalicza się osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:

•  mające prawo do skorzystania z procedury celnej, obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, a także osoby, na które (w zgodzie z odrębnymi przepisami) zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami,
• na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, nawet w sytuacji, w której na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone w części lub w całości, jak również w przypadku, gdy zastosowana została preferencyjna, obniżona lub zerowa stawka celna.

Podstawa opodatkowania w imporcie towaru

W świetle przepisów zawartych w ustawie o VAT, podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest:

• wartość celna powiększona o należne cło,
• w przypadku towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (które stanowią przedmiot importu) jest to wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.

Istnieje również inny sposób wyliczania podstawy opodatkowania, który powstał na szczególny wypadek importu towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego oraz importu towarów objętych procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przewozowych, jak również procedurą przetwarzania pod kontrolą celną.

W pierwszym przypadku, czyli imporcie towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego, podstawą jest różnica pomiędzy wartością celną produktów kompensacyjnych lub zamiennych dopuszczonych do obrotu, a wartością towarów wywiezionych czasowo, która jest oczywiście powiększona o należne cło.

Import towarów objętych procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przewozowych oraz procedurą przetwarzania pod kontrolą celną wymaga przyjęcia jako podstawy wartości celnej powiększonej o należne cło, które byłoby należne, gdyby towary te były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu.

Rozliczanie podatku VAT

Do obowiązków importera towarów należy obliczenie oraz wskazanie kwoty podatku w zgłoszeniu celnym (mając na uwadze obowiązujące stawki). Obliczoną wartość podatku za import należy uiścić w terminie 10 dni od daty powiadomienia podatnika przez organ celny. W sytuacji, w której organ celny uzna, że podana kwota jest nieprawidłowa, wydaje on decyzję z właściwą kwotą. Sam podatnik może także złożyć wniosek o zmianę wartości podatku.

Alternatywnie, podatnicy mogą stosować procedurę uproszczoną w przypadku importu towarów. Polega ona tym, że podatnicy rozliczają podatek VAT w deklaracji składanej za okres, w trakcie którego omawiany obowiązek podatkowy powstał. Należy jednak pamiętać, że w art 33a ust. 2-6 ustawy o VAT, jasno zostały określone warunki, które podatnik musi spełnić, aby z tego prawa skorzystać - jest to m.in. przedstawienie w urzędzie celnym zaświadczenia lub oświadczenie o braku zaległości w poszczególnych podatkach i składkach na ubezpieczenie społeczne (sporządzone minimum 6 miesięcy przed dokonaniem importu) oraz potwierdzenie zarejestrowania jako czynnego podatnika VAT.

AEO - wydłużony okres na rozliczenie VAT

W świetle przepisów, które weszły w życie 1 stycznia 2015 roku (art. 33a ust. 12 ustawy o VAT), wydłużono termin rozliczenia tzw. upoważnionym przedsiębiorcom, czyli posiadaczom jednego z trzech świadectw:

• AEO C - uproszczenia celne,
• AEO S - bezpieczeństwo i ochrona,
• AEO F - uproszczenia celne/ bezpieczeństwo i ochrona.

Status AEO mogą otrzymać przedsiębiorcy, którzy przestrzegają prawa wspólnotowego przy dokonywaniu transakcji na rynku międzynarodowym, przez co mogą liczyć na wiele przywilejów i udogodnień.

Podatnicy, którzy posiadają status upoważnionego podmiotu gospodarczego, mogą rozliczać VAT od importu towaru w deklaracji VAT jeżeli:

• działają we własnym imieniu lub na własną rzecz,
• w imieniu i na rzecz których składane jest zgłoszenie celne przez przedstawiciela bezpośredniego w rozumieniu przepisów celnych