Wycena należności i odpisów

Wycena należności i odpisów aktualizujących

Należności to wierzytelności jednostki powstałe w wyniku zdarzeń przeszłych w ramach działalności podstawowej przedsiębiorstwa mające określony termin zapłaty. Stan należności krótkoterminowych na dzień bilansowy obejmuje należności, które po spłacie staną się środkami pieniężnymi. Te z nich, które są kwestionowane częściowo lub w całości nazywane są roszczeniami. Każdego roku firmy powinny potwierdzać pisemnie saldo należności z kontrahentem, aby zapobiec powstania sytuacji spornych. Gdy wystąpią różnice na potwierdzeniu wykazuje się poszczególne pozycji salda z fakturami.

Wycenę należności na stan bilansowy prezentuje się w kwocie wymaganej zapłaty zachowując przy tym zasadę ostrożności. Wartość nominalną pomniejsza się o odpisy aktualizujące doprowadzając należność do wysokości realistycznie ocenionej wysokości zapłaty.

Podczas rocznego badania sprawozdania finansowego biegły rewident weryfikuje saldo należności oraz odpisów aktualizujących należności na kilka sposobów. Podstawową formą sprawdzenia realności salda są potwierdzenia od kontrahentów, jednak niekiedy dokonuje się przeglądu zapisów na kontach i płatności.

W praktyce audytorskiej odpisy na należności powinny być dokonane gdy:

• istnieją stosowne zapisy w polityce rachunkowości odnośnie ustalania odpisów na przeterminowane należności, np. odpis XX% co 90 dni opóźnienia płatności;
• spółka posiada informacje o pogorszającej się sytuacji finansowej klienta, które mogą zagrozić spłacie należności; szacowana jest najbardziej prawdopodobna kwota odpisu;
• należności zostały oddane do windykacji – zaistnienie przesłanki o trudności w ściągalności; powinien nastąpić 100% odpis;
• termin płatności został przekroczony ponad 360 dni - odpis 100% kwoty.

Biegły rewident, według własnego uznania, może zgodzić się na brak dokonania odpisu pod warunkiem, że:

• sprawa dotyczy stałego klienta, z którym utrzymywana jest ciągłość współpracy, jest widoczny obrót w ciągu roku;
• należność dotyczy dużego odbiorcę, mającego możliwości spłaty zaległości;
• zostanie dokonane uzgodnienie starych sald.

Jak rozwiązuje się odpisy?

W przypadku, gdy daną należność traktujemy jako straconą odpis powinien być zaksięgowany z rozrachunkiem. Jeżeli należność zostanie odzyskana, to księgowanie jest odwracane w pozostałe przychody operacyjne.